Nitel araştırmalarda araştırmacının rolü ve araştırmacı günlükleri
Selda Fındıklı- Emine Pınar Saygın
Yayınlanmış 26.06.2023
Anahtar Kelimeler
- Pazarlama, Nitel Araştırma, Araştırmacı Sorumluluğu, Araştırmacı Günlükleri
Telif Hakkı (c) 2023 Selda Fındıklı- Emine Pınar Saygın
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
Nitel araştırmaların çoğalmasıyla beraber nitel araştırmacının sorumluluklarının da vurgulanması gündeme gelmektedir. Nitel araştırmacının nicel araştırmacıdan farklı rol ve sorumluluklara sahip olması beklenmektedir. Nitel araştırmanın etkin ve yararlı olması büyük ölçüde araştırmacının becerisine bağlıdır. Çünkü nicelden farklı olarak nitel araştırmalarda; araştırmacı sadece veri toplayıp çeşitli yöntemlerle analiz edip raporlama yapmamakta; araştırmanın kurgusuna dahil olup, empati kurmakta kimi zaman katılımcılarla beraber olay ve olguları deneyimlemekte ve bu sayede kazandığı bakış açısıyla sonuçları yorumlamaktadır. Araştırmacı günlüklerinin önemi tam da bu noktada ortaya çıkmaktadır. Araştırmacı, veri kaynağı ve kendisini bir üst bakışla değerlendirme kanalı olarak araştırmacı günlüklerini kullanabilmektedir. Günlüklerin, araştırma sürecinin nasıl yaşandığının bir anlamda içsel sunumunu ortaya koymaları bakımından sürece ve ürüne yönelik katkıları bulunmaktadır. Araştırmacı, çalışmasının bağlamını yansıtabilmek adına günlüğündeki alıntıları kullanarak yaşanılanların aktarımında projeksiyon görevini gerçekleştirirken; günlüğün geçmişe yönelik analize tabi tutulabilecek ürün olması önemli bir yardımcıdır. Araştırmacı günlükleri betimsel detayları yansıtmasının ötesinde, nitel araştırmalarda önemli olan “inandırıcılık” kavramının sağlanmasında da çok önemli bir veri kaynağıdır. Bu araştırmada nitel çalışmalarda araştırmacı günlüklerinin önemi ve gerekliliği tartışılmaktadır.
Referanslar
- Alaszewski, A. (2006). Using diaries for social researches (1bs ed.). Sage.
- Borg, S. (2001). The research journal: a tool for promoting and understanding researcher development. Language Teaching Research, 5(2), 156-177.
- Charmaz, K. (2006). Constructing grounded theory: A practical guide through qualitative analysis. London: Sage.
- Charmaz, K. (2021). The genesis, grounds and growth of constructivist grounded theory. In Developing grounded theory: The second generation revisited (2nd ed., pp. 153–187). Taylor and Francis Group.
- Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve nitel araştırma deseni. (M. Bütün & S. B. Demir, Trans.) (4. baskı). Ankara: Siyasal yayınevi.
- Ger, G. (2009). Tüketici Araştırmalarında Nitel Yöntemler Kullanmanın İncelikleri ve Zorlukları. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1–19.
- Fındıklı, S. (2019). Çeyize Yönelik Tüketim Olgusunu Kuşaklararası Anlamak: Fenomenolojik Bir Araştırma, (Doktora Tezi), Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Johnson, A. P. (2005). A short guide to action research (2nd edition). Boston: Pearson Education.
- Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
- Kirk, J., Miller, M.L., (1986). Reliability and Validity in Qualitative Research, USA: Sage Publications.
- Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverley Hills, CA: Sage.
- Mills, G. (2003). Action research: A guide for the teacher researcher. Upper Saddle River, NJ: Merrill/Prentice Hall.
- Woll, H. (2013). Process Diary as Methodological Approach in Longitudinal Phenomenological Research. Indo-Pacific Journal of Phenomenology, 13(2), 1–11.
- Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. ed.). Ankara: Seçkin.