Cilt 2 Sayı 1 (2017): Turkish Journal of Marketing
Makaleler

TÜKETİCİ EĞİLİMLERİNİN ANLAŞILMASI: ÇOK BOYUTLU ÖLÇEKLEME ANALİZİ İLE BİR UYGULAMA

PDF
  • Yıldıray KIZGIN
Yıldıray KIZGIN
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İ.İ.B.F. İşletme Bölümü

Yayınlanmış 08.11.2017

Anahtar Kelimeler

  • Helal Gıda,
  • Helal Gıda Tüketimi,
  • Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi
Telif Hakkı Düzenlemesi

Nasıl Atıf Yapılır

TÜKETİCİ EĞİLİMLERİNİN ANLAŞILMASI: ÇOK BOYUTLU ÖLÇEKLEME ANALİZİ İLE BİR UYGULAMA. (2017). Turkish Journal of Marketing, 2(1), 21-41. https://doi.org/10.30685/tujom.v2i1.19

Öz

Satın alma kararlarında daha bilinçli ve özenli davranan tüketicilerin, bir ürünü/hizmeti satın almaya karar vermesini etkileyen birçok unsur bulunmaktadır. Bu unsurlardan birisi de kültürle ilgili unsurlar içerisinde olan dini inançlardır.  Tüketiciler ürün alırken dini inançları yönünde hareket edebilmektedirler. Bu durum ürünlerin tercih edilmesinde etken olan helal gıda kavramını ortaya çıkarırken, helal gıda pazarlarının büyümesine yol açmıştır. Bu çalışmada tüketicilerin helal gıda ürün kullanım eğilimlerinin ve helal gıda tüketimlerine etkisi olduğu düşünülen etkenlerin belirlenmesi amacıyla 382 katılımcıdan elde edilen anket verilerinin* değerlendirilmesinde betimsel istatistikler ve çok değişkenli analiz uygulamalarından Çok Boyutlu Ölçekleme(ÇBÖ) analizinden yararlanılmıştır.  Kırmızı et ve et ürünleri tüketiminde helal bilinci ve davranışının yüksek olduğu; katılımcıların helal gıda davranışı göstermesinde en fazla dini inancın etkisinin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ÇBÖ analizi kapsamında dini hassasiyete sahip olma, titiz bir insan olma, gıda ürünlerinin bilinen yerlerden alınması ve helal gıda ürünlerinin daha sağlıklı olduğuna dair inancın etkisinin helal gıda tüketimi üzerinde benzerlik göstererek koordinat sisteminde yer aldığı görülmüştür.

PDF

Referanslar

  1. Akgündüz, A. (2012). Helal Gıda Meselesi: Avrupa?da Helal Gıda Problemleri ve Çözüm Yolları. İhracat İçin Helal Sertifikası Sempozyumu Bildirileri. S, 1?14.
  2. Ali, B. (2012). Türkiye?de helal (mahzursuz) gıda ve helal belgelendirme sistemi. Electronic Journal of Food Technologies, 7(1), 51?61.
  3. Batu, Ali. (2015). ?Türk-İslam Kültüründe ve Günümüz Dengeli Sağlıklı ve Helal Beslenmede Hz. Muhammed Öğretisi?, Turkish Studies, Cilt: 10, Sayı: 2, 69- 100.
  4. CAC, (1997). ?General Guıdelınes For Use Of The Term ?Halal?, Codex Alimentarius Commission, CAC/GL 24.
  5. Çallı, İ. D. (2014). Etnik pazarlamada helal kavramının kullanımı ?Almanya?da yayınlanan gıda reklamları üzerine bir inceleme?. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 43?55.
  6. Demir, H. (2015). İslam Hukuku Açısından Obeziteye Yol Açan Yeme İçme Hakkında Bazı Tesbitler/Some Observations Eating-Drinking Causes Obesityaccording to Islamic Law. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 19(1), 135?168.
  7. Derin, N., & Türk, M. (2016). Helal Gıda Perakendecilerinin, Pazarlamaya Dönük Problemleri ve Çözüm Önerileri. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(2), 86?98.
  8. Dokuzlu, S., Barış, O., Hecer, C., & Güldaş, M. (2013). Türkiye?de tavuk eti tüketim alışkanlıkları ve marka tercihleri. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2), 83?92.
  9. Ersöz, T., Elitaş, M. N. T., & Ersöz, F. (2015). Oecd Ülkelerinde Biyokütle Enerji Üretiminin Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi İle İncelenmesi. TÜBAV Bilim Dergisi, 8(3), 1?11.
  10. Essoo, N., & Dibb, S. (2004). Religious influences on shopping behaviour: An exploratory study. Journal of Marketing Management, 20(7?8), 683?712.
  11. İbicioğlu, M. (2012). Yatırım Araçlarının Getirileri Arasındaki İlişkilerin Çok Boyutlu Ölçekleme Yöntemi ile Analizi. AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi.
  12. Karaman, H. (2012). ?Helal Gıda (1-2)?, http://www.gidahareketi.org/Helal-Gida-(1-2)-585-yazisi.aspx, Erişim Tarihi: 20.11.2015.
  13. Kızgın, Y., & Özkan, B. (2014). Tüketicilerin Helal Gıda Tüketim Eğilimlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Çalışma. Uluslararası İşletme Ve Yönetim Dergisi, 2(1), 18?37.
  14. Köseoğlu, A. ?Helal Belgelendirme Gerekliliği?, http://www.konyadayatirim.gov.tr/images/dosya/ HELAL%20BELGELEND%C4%B0RME%20GEREKL%C4%B0L%C4%B0%C4%9E%C4%B0.pdf , Erişim Tarihi: 20.03.2016.
  15. Kruskal, J. B., & Wish, M. (1978). Multidimensional scaling, Quantitative Applications in the Social Sciences. Beverly Hills: CA: Sage Publications, Inc.
  16. Kurtoğlu, R., & Çiçek, B. (2013). Tüketicilerin Helal Ürünler Hakkındaki Algılama, Tutum ve Beklentilerini Tespit Etmeye Yönelik Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(3), 181?206.
  17. Meral, Y., & Şahin, A. (2013). Tüketicilerin coğrafi işaretli ürün algısı: Gemlik zeytini Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 16(4), 16?24.
  18. Oğuzlar, A. (2005). Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi Yardımıyla Avrupa Birliği Üyeliğini Etkileyen Faktörler. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 33?43.
  19. Oh, M.-S., & Raftery, A. E. (2001). Bayesian multidimensional scaling and choice of dimension. Journal of the American Statistical Association, 96(455), 1031?1044.
  20. Okur, K. H. (2009). İslam Hukuku Açısından Helal ve Haram Olan Gıdalar ve Bazı Güncel Meseleler. Usûl İslam Araştırmaları, 11(11), 7?40.
  21. Özdamar, K. (1999). Paket programlar ile istatiksel veri analizi 2: SPSS-MINITAB (Çok değişkenli analizler). Eskişehir: Kaan Kitabevi.
  22. Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile İstatiksel Veri Analizi 1: SPSS-MINITAB. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
  23. Özdemir, H., & Yaylı, A. (2014). Tüketicilerin Helâl sertifikalı ürün tercihleri üzerine bir araştırma Istanbul ili örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 183?202.
  24. Öztürk, A., Sima, N., & Altunışık, R. (2016). Tüketicilerin Helal Tüketim Davranışlarının Belirleyicileri: Planlı Davranış Teorisi Çerçevesinde Bir Araştırma. International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 1(2), 141?160.
  25. Sakallı, T. (2013). ?Helal ve Sağlıklı Beslenmenin Manevi Açıdan Önemi?, Uluslararası 2. Helal ve Sağlıklı Gıda Kongresi, 7-10 Kasım, 519-550.
  26. Seyidov, İ. (2015). Tüketicilerin Davranışlarında Şekillendirici Bir Faktör Olarak İslami Bağlılık. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 9(1), 388?409.
  27. Tekle, Ş., Sağdıç, O., Nursaçan, Ş., & Erdem, M. (2013). Ülkemizde ve Dünyada Helal Gıda Hususunda Karşılaşılan Problemler. EJOSAT: European Journal of Science and Technology, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1(1), 1?6.
  28. Torlak, Ö. (2012). İslam Ülkeleri Arasında Helal Ürün Pazarlama Potansiyeli, Problemleri ve Çözüm Önerileri. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1?10.
  29. http://www.muslimpopulation.com/World/, Erişim Tarihi: 27.09.2017.
  30. http://www.gimdes.org/kurumsal-2/dunyada-helal-gida-gercegi Erişim Tarihi: 27.09.2017.

Benzer Makaleler

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.