Cilt 7 Sayı 3 (2022): Turkish Journal of Marketing
Makaleler

Genç tüketicilerin coğrafi etiketli gıda ürünlerine yönelik tutumları ile etnosentrik algılarının satın alma niyetlerine etkisi

PDF
  • Seda MUTİ TABANLI,
  • Mehmet Şükrü AKDOĞAN
Seda MUTİ TABANLI
Doktora Öğrencisi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Pazarlama Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye
Mehmet Şükrü AKDOĞAN
Prof. Dr., Kırgızistan-Manas Üniversitesi, İİBF, Kırgızistan

Yayınlanmış 25.09.2022

Anahtar Kelimeler

  • Coğrafi İşaretli Ürün Pazarlaması, Sürdürülebilir Tarımsal Kalkınma, Sürdürülebilir Pazarlama, Tüketici Etnosentrizmi

Telif Hakkı (c) 2022 Seda MUTİ TABANLI- Mehmet Şükrü AKDOĞAN

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

Genç tüketicilerin coğrafi etiketli gıda ürünlerine yönelik tutumları ile etnosentrik algılarının satın alma niyetlerine etkisi. (2022). Turkish Journal of Marketing, 7(3), 105-124. https://doi.org/10.30685/tujom.v7i3.157

Öz

Teknolojinin gıda ürünlerindeki yoğun kullanımı, ürünleri standartlaştırmakta ve kendi coğrafi bölgesinin özelliklerini taşıyan ürünlerin ayırt edilmesini zorlaşmaktadır. Tüketicilerin farklılık, kalite ve doğallık arayışlarının sonucu olarak coğrafi işaretli ürünler, belirli bir bölgenin kültürel değerini taşıyan özgün lezzetlerini seçkin tüketici gruplarına sunmaktadır. Ayrıca coğrafi işaretli ürünler, yerli menşe işaretleri taşıması nedeniyle sürdürülebilirliğe destek olmak isteyen ve satın alma kararlarında milli duygularla hareket eden tüketicileri de etkilemektedir. Çalışmanın amacı, coğrafi işaretli ürünlerin tüketiciler tarafından benimsenmesinde etkili olan unsurların tespit edilmesi ve bu unsurların satın alma niyeti üzerindeki etkilerinin belirlenmesidir. Çalışmada coğrafi etiketli ürün satın alma eğilimi olan Türkiye genelindeki 18 ve 35 yaş arasındaki genç tüketicilere Mayıs-Temmuz 2021 tarihleri arasında internet yoluyla anket uygulanmış ve 336 kişiye ulaşılmıştır. Modelde oluşturulan hipotezler regresyon yöntemi ile test edilmiştir. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda; kalite ve güvenilirlik, ekonomik destek, kültür ve gelenekselliğe yönelik tutum ve tüketici etnosentrizmi faktörlerinin satın alma niyeti üzerinde etkisi olduğu belirlenmiştir.

PDF

Referanslar

  1. Arı, E. S., & Madran, C. (2011). Satın alma kararlarında tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisinin rolü. Öneri Dergisi, 9(35), 15-33.
  2. Bonnet, C., & Simioni, M. (2001). Assessing consumer response to protected designation of origin labelling: a mixed multinomial logit approach. European Review of Agricultural Economics, 28(4), 433–449.
  3. Bryła, P. (2015). The role of appeals to tradition in origin food marketing, a survey among polish consumers. Appetite, 91, 302–310.
  4. Bryła, P. (2019). Regional ethnocentrism on the food market as a pattern of sustainable consumption. Sustainability,11, 6408.
  5. Cei, L., Defrancesco E., & Stefani, G. (2018). From geographical ındications to rural development: a review of the economic effects of european union policy. Sustainability, 10, 3745.
  6. Çalışkan,V., & Koç, H. (2012). Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 17(28), 193-214.
  7. De Boni, A., Pasqualone, A., Roma, R., & Acciani, C. (2019). Traditions, health and environment as bread purchase drivers: a choice experiment on high-quality artisanal Italian bread. J. Clean. Prod. 221, 249e260. https://doi.org/10.1016/jclepro.2019.02.261.
  8. DOKA, Doğu Karadeniz Coğrafi İşaret Stratejisi, Araştırma Raporu ve 2020-2022 Eylem Planı, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. Aralık 2019.
  9. Espejel J., Fandos C., & Flavia´n C. (2008). Consumer satisfaction a key factor of consumer loyalty and buying intention of a PDO food product. British Food Journal, 11(9), 865-881.
  10. Evanschitzky, H., Wangenheim, F., Woisetschläger, D., & Blut, M. (2008). Consumer ethnocentrism, in the German market. International Marketing Review, 25(1), 7-32.
  11. Fernández-Ferrín, P., Bande, B., Galán-Ladero, M.M., Martín-Consuegra, D., Díaz, E. & Castro-González, S. (2019). Geographical indication food products and ethnocentric tendencies: The importance of proximity, tradition, and ethnicity. J. Clean. Prod, 241, 118-210.
  12. Fikri Mülkiyet (1967). Paris Antlaşması, (Erişim Tarihi: 15.07.2021). https://fikrimulkiyet.com/mevzuat/paris-anlasmasi.
  13. Garantı, Z. (2019). Genz willingness to purchase products with geographical indications. Akdeniz İİBF Dergisi, 19(2), 299-325.
  14. Gineikiene J., Schlegelmilch B., & Ruzeviciute R. (2016). Our apples are healthier than your apples: deciphering the healthiness bias for domestic and foreign products. Journal of International Marketing, 24(2), 80–99.
  15. Giovannucci, D., Barham, E., & Pirog, R. (2009). Defining and marketing ‘local’ foods: geographical ındications for U.S. products. Journal of World Intellectual Property, 1-29.
  16. Gökovalı, Ü. (2007). Coğrafi İşaretler ve ekonomik etkileri: Türkiye örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2, 142-160.
  17. Hanus, G. (2020). Ethnocentrism in polish consumer food behaviour as a determinant of short supply chain development. European Journal of Sustainable Development, 9(4), 169-180.
  18. Karoui, S., & Khemakhem, R. (2019). Consumer ethnocentrism in developing countries. European Research on Management and Business Economics, 25, 63–71.
  19. Lans van der, I.A., Ittersium K. Van, Cicco A. D., & Loseby M. (2001). The role of the region of origin and EU certificates of origin in consumer evaluation of food products. European Rewiev of Agricultural Economics, 28(4),451-477.
  20. Lorcu, F. (2015). Örneklerle Veri Analizi SPSS Uygulamalı. Ankara: Detay Yayıncılık
  21. Menapace, L., & Moschini, G. (July 25-27, 2010). Quality certification by geographical ındications, trademarks and firm reputation, Agricultural & Applied Economics Association 2010AAEA. CAES, & WAEA Joint Annual Meeting, Denver, Colorado.
  22. Mevzuat (1995), Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. (Erişim Tarihi: 10.06.2021). http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/4.5.555.pdf.
  23. Nakip, M. (2013). Pazarlamada araştırma teknikleri ve spss uygulamaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  24. Olenıuch, I., & Cıchocka, I. (2015). Regıonal food products and regıon-wıse consumer ethnocentrısm. Modern Management Revıew, 22(1), 143-153.
  25. Onurlubaş, E., & Altunışık, E. (2019). Tüketici etnosentrizmi ve marka imajının satın alma niyeti üzerindeki etkisi: gıda tüketicileri üzerine bir uygulama. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17), 279-307.
  26. Özdemir Tosun, H. (26, Kasım, 2020). Kovid-19 doğal ürünlere ilgiyi artırdı. (Erişim Tarihi: 17.06.2021). https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/kovid-19-dogal-urunlere-ilgiyi-artirdi/2056682.
  27. Pekerşen, Y., &Ayaz, E.Ü. (2020). Akademisyenlerin Yöresel Yemeklerin Sürdürülebilirliğinde İthal Gıda Ürünü Kullanımı Konusundaki Görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 743-777.
  28. Perrea, T., Mamalis, S., Melfou, K.Papanagiotou, P., & Krystallis, A. (2015). Exploring the moderating role of Consumer Ethnocentrism on Consumer Value perceptions towards own-country Geographic Indication foods. EAAE Seminar Intellectual Property Rights for Geographical Indications: What is at Stake in the TTIP?.
  29. Schneider, G. K., & Ceritoğlu, A. B. (2010). Yöresel ürün imajının tüketici satın alma davranışı ve yüksek fiyat ödeme eğilimi üzerindeki etkisi: İstanbul ilinde bir uygulama. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 6, 29-52.
  30. Schnettler, B., Sánchez M., Miranda H., Orellana, L., Sepúlveda, J., Mora M, Lobos, G., & Hueche, C. (2017). Country of origin" effect and ethnocentrism in food purchase in Southern Chile”. Revista de la Facultad de Ciencias Agrarias, 49(2), 243-267.
  31. Shanmugam, A., Harihara R., & Ramakrishnan, P.R. (2021). The Effect Of Tradition And Nostalgia on Regional Ethnocentrism and Edible Product Buying. Journal of Contemporary Issues in Business and Government, 27(1), 3438-3449.
  32. Shimp, T.A., & Sharma, S.S. (1987). Consumer ethnocentrism: construction and validation of cetscale. Journal of Marketing Research, 24, 280-289.
  33. Sumner, W.G. (1960). Folkways: a study of the sociological importance of usages, manners, customs, mores and morals. New York, The New American Library of World Literature.
  34. Tabachnıck, Barbara G., & Fıdell Linda, S. (2012). Using Multivariate Statistics. 6 edition Boston: Pearson.
  35. Tekeloğlu, Y. (2019). Coğrafi İşaretler ve Türkiye Uygulamaları, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 47-75.
  36. Tepe, S. (2008). Coğrafi İşaretlerin Ekonomik Etkileri, T.C. Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi Başkanlığı. Uzmanlık Tezi, Ankara.
  37. Teuber, R. (2011). Consumers’ and producers’ expectations towards geographical indications Empirical evidence for a German case study. British Food Journal, 113(7), 900-918.
  38. Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması (TRIPS), (Erişim Tarihi: 22.06.2021). https://fikrimulkiyet.com/mevzuat/ticaretle-baglantili-fikri-mulkiyet-haklari/.
  39. Toklu, İ. T., Ustaahmetoğlu E., & Öztürk Küçük H. (2016). Tüketicilerin Coğrafi İşaretli Ürün Algısı ve Daha Fazla Fiyat Ödeme İsteği: Yapısal Eşitlik Modellemesi Yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi, 23(1), 146-161.
  40. Torlak, Ö., Altunışık, R., & Özdemir, Ş., (2017). Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi. 3. b., Beta Basım.
  41. TRUEFOOD-Traditional United Europe Food, (2006). Publishable Final Activity Report. ContractN° FOOD-CT-2006-016264. (Erişim Tarihi: 25.06.2021). https://cordis.europa.eu/project/id/16264/reporting
  42. Türk Patent, (Haziran 2020). Türk Patent ve Marka Kurumu, Coğrafi İşaretler ve Geleneksel Ürün Adları, (Erişim Tarihi: 22.06.2021). https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/commonContent/Publications.
  43. Uyar, K., & Dursun Y. (2015). Farklı Ürün Kategorilerinde Yabancı Markalama ve Tüketici Etnosentrizmi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 363-382.
  44. Vandecandelaere, E., Teyssier, C., Barjolle D., Jeanneaux P., Fournier S., & Beucherie, O. (2020). Strengthening sustainable food systems through geographical indications: an analysis of economic impacts. Food and Agriculture Organization of the United Nations Rome.
  45. Van Ittersum, K., Meulenberg, M. T., Van Trijp, H. C., & Candel, M. J. (2007). Consumers’ appreciation of regional certification labels: a Pan‐European study. Journal of Agricultural Economics, 58(1), 1-23.
  46. Verbeke, W., & Ward, R. V. (2006). Consumer interest in information cues denoting quality, traceability and origin: An application of ordered probit models to beef labels. Food Quality and Preference. 17, 453–467.
  47. Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı (YÜCİTA). Coğrafi İşaret, (Erişim Tarihi: 22.08.2021). https://yucita.org/cografi-isaret.

Benzer Makaleler

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.