Cilt 7 Sayı 1 (2022): Turkish Journal of Marketing
Makaleler

Özel indirim günlerinde kriz algısı, fiyat bilinci ve tutumun plansız satın alma üzerindeki etkileri: Türk tüketiciler üzerinde ampirik bir çalışma

Yasin Gültekin
Dr. Öğr. Üyesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, Türkiye

Yayınlanmış 25.03.2022

Anahtar Kelimeler

  • Kriz Algısı, Fiyat Bilinci, Plansız Satın Alma

Nasıl Atıf Yapılır

Özel indirim günlerinde kriz algısı, fiyat bilinci ve tutumun plansız satın alma üzerindeki etkileri: Türk tüketiciler üzerinde ampirik bir çalışma. (2022). Turkish Journal of Marketing, 7(1), 19-30. https://doi.org/10.30685/tujom.v7i1.149

Öz

Bu çalışma, indirim günlerinde kriz algısı, fiyat bilinci ve tüketicilerin satın alma tutumunun plansız satın alma üzerindeki etkilerini bütünleşik bir çerçevede analiz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, tüketicilerin kriz algısı ve fiyat bilincinin satın alma tutumlarını nasıl etkilediğini tespit etmektir.  Ayrıca bu üçünün plansız satın alma davranışı üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu çalışmanın uygulama bölümünde, yukarıda belirtilen değişkenlerin indirimli kampanya günlerinde plansız satın alma davranışı üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla hazırlanan anket formu, indirim günlerinde alışveriş yapan toplam 249 kişi tarafından yanıtlanmıştır. Analiz edilen test sonuçları, fiyat bilincinin Türkiye’de indirim günlerinde alışveriş yapanların hem tutumlarını hem de plansız satın alma davranışlarını olumlu etkilediğini gösterirken, ayrıca kriz algısının tüketicilerin tutumunu etkilerken plansız satın alma davranışı üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca kriz algısı fiyat bilincini de etkilediği görülmüştür. Son olarak, tüketicilerin tutumunun plansız satın alma davranışını da etkilediği bulgulanmıştır.

Referanslar

  1. Adıgüzel, M. (2020), “Covid-19 Pandemisinin Türkiye ekonomisine etkilerinin makroekonomik analizi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 191-221.
  2. Akgül, D. (2014), “Hedonik (Hazcı) tüketimin özel günlerdeki alışveriş kültürü üzerindeki etkisi ve ülkelerarası karşılaştırmalı bir araştırma”, (Doctoral dissertation, Erciyes Üniversitesi (Turkey)).
  3. Alford, B. L., and Biswas, A. (2002), “The effects of discount level, price consciousness and sale proneness on consumers' price perception and behavioural intention”, Journal of Business research, 55(9), 775-783.
  4. Baron, R. M., and Kenny, D. A. (1986), “The moderator–mediator variable distinction in socialpsychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations”, Journal of personality and social psychology, 51(6), 1173.
  5. Bizarrias, F. S., Ferreira, M. C. O., da Silva, J. G., da Silva, J., and Cucato, T. (2017), “Valor da marca ou descontos-A intenção de compra do consumidor sob a influência moderadora da percepção de crise político-econômica Brand value or discounts-the consumer purchase intent under the moderating influence of perception of political-economic crisis”.
  6. Çabuk, S. ve Güneş, N. (2000), “Satış Tutundurma Yöntemlerinin Tüketici Satınalma Davranışı Üzerindeki Etkisiyle İlgili Bir Araştırma. Pazarlama Dünyası” (Mayıs-Haziran), 4(81), 4-12
  7. Chaudhuri, A., and Holbrook, M. B. (2001). The chain of effects from brand trust and brand affect to brand performance: the role of brand loyalty. Journal of marketing, 65(2), 81-93.
  8. Fornell, C., and Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics.
  9. Gilbert, D. C., and Jackaria, N. (2002). “The efficacy of sales promotions in UK supermarkets: a consumer view”. International Journal of Retail & Distribution Management.
  10. Gilbride, T. J., Inman, J. J., and Stilley, K. M. (2015). “The role of within-trip dynamics in unplanned versus planned purchase behaviour”. Journal of Marketing, 79(3), 57-73.
  11. Jasiulewicz, A. (2012). “Economic Crisis Influence on the Polish Consumer Behaviour. Overcoming the Crisis”, 77.
  12. Koç, E. (2012). “Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri”, Global ve Yerel Yaklaşım. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  13. Lee, C. H., and Wu, J. J. (2017). “Consumer online flow experience: The relationship between utilitarian and hedonic value, satisfaction and unplanned purchase”. Industrial Management & Data Systems.
  14. Long, A., and Ascent, D. (2020). World Economic Outlook. International Monetary Fund.
  15. Lu, K. H., and Wu, C. M. (2019). Moderating Effects of Shopping Values on the Antecedents of Unplanned Purchase Behaviour” An Empirical Study of an International Travel Fair. Contemporary Management Research, 15(2), 123-144.
  16. Hair, J.F., Tomas, G., Hult, M., Ringle, C.M., Sarstedt, M. (2014). “A Primer on Partial Least Square Structural Equations Modeling (PLS-SEM)”, Los Angeles: Sage
  17. Hale, T., Angrist, N., Kira, B., Petherick, A., Phillips, T., and S. Webster (2020). " Variation in government responses to COVID-19," Blavatnik School of Government, BSG Working Paper, BSG-WP-2020/032
  18. Harmoni’den Perakende Sektörü raporu, (2020). Access: https://avmdergi.com/harmoniden-perakende-sektoru-raporu/
  19. Havlena, W. J., and Holbrook, M. B. (1986). “The varieties of consumption experience: comparing two typologies of emotion in consumer behaviour”. Journal of consumer research, 13(3), 394-404.
  20. Martínez-Ruiz, M. P., Blázquez-Resino, J. J., and Pino, G. (2017). “Store attributes leading customer satisfaction with unplanned purchases”. The Service Industries Journal, 37(5-6), 277-295.
  21. Müezzinoğlu, D. (2019). “Genel Marka Ederi, Marka Güveni ve Fiyat Bilincinin Satın Alma Niyeti Üzerindeki Etkisinde Kriz Algısının Moderatör Rolü: Türk ve Yunan Tüketicilerin Şampuan ve Mobilya Sektörlerinde Satın Alma Niyetleri Üzerine Karşılaştırmalı Araştırma” (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).
  22. Notta, O., and Vlachvei, A. (2015). “Changes in marketing strategies during recession”. Procedia Economics and Finance, 24, 485-490.
  23. OECD Consumer Price Index News Release, (2022) Access: https://www.oecd.org/sdd/prices-ppp/consumer-prices-oecd-03-2022.pdf
  24. Padel, S., and Foster, C. (2005). “Exploring the gap between attitudes and behaviour: Understanding why consumers buy or do not buy organic food”. British food journal, 107(8), 606-625.
  25. Podkolzina, I. M., and Soboleva, A. S. (2018). “Modern Dıscount Polıcy In Organızatıons”. Ббк 72 С113.
  26. Rao, A. R., and Monroe, K. B. (1988). The moderating effect of prior knowledge on cue utilization in product evaluations. Journal of consumer research, 15(2), 253-264.
  27. Rihn, A., Khachatryan, H., and Wei, X. (2018). “Assessing purchase patterns of price conscious consumers”. Horticulturae, 4(3), 13.
  28. Rook, Dennis W. (1987), "The Buying Impulse," Journal of Consumer Research, 14 (September), 189-199.
  29. Schwab, K., ve Malleret, T. (2020). “The Great Reset. In World Economic Forum”, Geneva, Switzerland.
  30. Sharma, V., and Sonwalkar, J. (2013), “Does consumer buying behaviour change during economic crisis?”.
  31. Tekoğlu, A. D., and Zeliha, E. S. E. R. (2021). Transfer Edilen Ritüel ile Tüketici Tutumu ve Satın Alma Davranışları Arasındaki İlişki: Kara Cuma Örneği. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 14(3), 453-491
  32. Yürük, P. (2010), “Kriz dönemlerinde tüketicilerin satın alma davranışlarındaki değişiklikler: Edirne ilinde bir uygulama”.
  33. Zhang, T., Li, P., Yang, L. X., Yang, X., Tang, Y. Y., and Wu, Y. (2019). “A discount strategy in word-of-mouth marketing”. Communications in Nonlinear Science and Numerical Simulation, 74, 167-179.